consumentisme
Consumentisme is het idee dat het verhogen van de consumptie van goederen en diensten die op de markt worden gekocht, altijd een gewenst doel is en dat het welzijn en geluk van een persoon fundamenteel afhankelijk is van het verkrijgen van consumentengoederen en materiële bezittingen. In economische zin houdt het verband met het overwegend Keynesiaanse idee dat consumentenuitgaven de belangrijkste motor van de economie zijn en dat het aanmoedigen van consumenten een belangrijk beleidsdoel is. Vanuit dit oogpunt is consumentisme een positief fenomeen dat economische groei stimuleert.
In algemeen gebruik verwijst consumentisme naar een neiging van mensen die in een kapitalistische economie leven een levensstijl van buitensporig materialisme aan te gaan die draait om reflexieve, verkwistende of opvallende overconsumptie. In die zin wordt algemeen aangenomen dat consumentisme bijdraagt aan de vernietiging van traditionele waarden en levenswijzen, uitbuiting van consumenten door grote bedrijven, aantasting van het milieu en negatieve psychologische effecten. Vroeg gebruik van de term in het midden van de 20e eeuw was bedoeld om een positieve connotatie te hebben, die de voordelen zou benadrukken die het kapitalisme consumenten moest bieden bij het verbeteren van de levensstandaard en een economisch beleid dat prioriteit zou geven aan de belangen van de consument, maar deze betekenissen uit algemeen gebruik zijn gevallen.
Belangrijkste leerpunten
- Consumentisme is de theorie dat mensen die goederen en diensten in grote hoeveelheden consumeren, beter af zijn.
- Sommige economen zijn van mening dat consumentenuitgaven leiden tot een toename van de productie en economische groei.
- Consumentisme is echter alom bekritiseerd vanwege de economische, sociale, ecologische en psychologische gevolgen.
Consumentisme begrijpen
Terwijl consumenten uitgeven, veronderstellen economen dat consumenten profiteren van het nut van de consumptiegoederen die ze kopen, maar dat bedrijven ook profiteren van verhoogde verkoop, omzet en winst. Als de autoverkopen bijvoorbeeld toenemen, zullen autofabrikanten een winstgroei zien. Bovendien zien de bedrijven die het staal, de banden en de bekleding voor auto's maken ook een verhoogde omzet. Met andere woorden, de uitgaven van de consument kunnen de economie, en met name het bedrijfsleven, ten goede komen. Hierdoor zijn bedrijven (en sommige economen) een toenemende consumptie gaan beschouwen als een cruciaal doel bij het opbouwen en behouden van een sterke economie, ongeacht het voordeel voor de consument of de samenleving als geheel.
In de Keynesiaanse macro-economie is het stimuleren van consumentenuitgaven via fiscaal en monetair beleid een primaire doelstelling voor economische beleidsmakers. Consumentenuitgaven vormen het leeuwendeel van de totale vraag en het bruto binnenlands product, dus het stimuleren van consumentenuitgaven wordt gezien als de meest effectieve manier om de economie naar groei te sturen. Sparen kan zelfs als schadelijk voor de economie worden beschouwd, omdat dit ten koste gaat van de onmiddellijke consumptie-uitgaven.
Consumentisme helpt ook bij het vormgeven van sommige bedrijfspraktijken. Geplande veroudering van consumptiegoederen kan concurrentie tussen producenten wegnemen om duurzamere producten te maken. Marketing en reclame kunnen worden gericht op het creëren van de vraag van consumenten naar nieuwe producten in plaats van consumenten te informeren.
Afgezien van deze effecten, heeft consumentisme ook te maken met de impact die het vergroten van de consumptie op zich, en de visie van de consument als doelwit van economisch beleid en een geldkoe voor het bedrijfsleven, heeft op de consument en de samenleving waarin de economie opereert. Econoom Thorstein Veblen ontwikkelde het concept van opvallende consumptie, waarbij consumenten producten kopen, bezitten en gebruiken, niet voor hun directe gebruikswaarde, maar als een manier om de sociale en economische status aan te geven. Naarmate de levensstandaard steeg na de industriële revolutie, groeide de opvallende consumptie. Hoge percentages van opvallende consumptie kunnen een verspilling van nul-som of zelfs negatieve som-activiteit zijn, aangezien echte middelen worden gebruikt om goederen te produceren die niet worden gewaardeerd voor hun gebruik. Dit kan analoog zijn aan het fenomeen van het zoeken naar huur, inclusief bijbehorend verlies van deadweight, maar met sociale status als doelstelling in plaats van politieke invloed.
Voordelen van consumentisme
Voorstanders van consumentisme wijzen erop hoe consumentenuitgaven een economie vooruit kunnen helpen en kunnen leiden tot een verhoogde productie van goederen en diensten. Als gevolg van toegenomen consumptie-uitgaven kan een toename van de bbp-groei of het bruto binnenlands product optreden. In de VS zijn tekenen van een gezonde consumentenvraag te vinden in indicatoren voor het consumentenvertrouwen, detailhandelsverkopen en uitgaven voor persoonlijke consumptie. Ondernemers, werknemers in de industrie en eigenaars van grondstoffen kunnen profiteren van de verkoop van consumentengoederen, hetzij rechtstreeks, hetzij door downstream-kopers.
Nadelen van consumentisme
Consumentisme kan op economische gronden worden bekritiseerd. In de vorm van opvallende consumptie kan consumentisme enorme reële kosten met zich meebrengen voor een economie. Het consumeren van echte middelen in nul- of negatieve somconcurrentie om sociale status kan de voordelen van handel in een moderne industriële economie compenseren en leiden tot destructieve creatie op markten voor consumenten- en andere goederen. Consumentisme kan ook prikkels creëren voor consumenten om niet-duurzame schulden aan te gaan, wat kan bijdragen aan financiële crises en recessies.
Consumentisme wordt ook vaak bekritiseerd op culturele gronden. Sommigen zien dat consumentisme kan leiden tot een materialistische samenleving die andere waarden verwaarloost. Traditionele productiewijzen en manieren van leven kunnen worden vervangen door een focus op het consumeren van steeds duurdere goederen in grotere hoeveelheden. Consumentisme wordt vaak geassocieerd met globalisering bij het bevorderen van de productie en consumptie van wereldwijd verhandelde goederen en merken, die onverenigbaar kunnen zijn met lokale culturen en patronen van economische activiteit.
Milieuproblemen worden vaak geassocieerd met consumentisme in die mate dat de industrie van consumptiegoederen en de directe effecten van consumptie externe milieueffecten veroorzaken. Deze kunnen vervuiling door producerende industrieën, uitputting van hulpbronnen door wijdverspreide opvallende consumptie en problemen met afvalverwijdering door overtollige consumptiegoederen en verpakkingen omvatten.
Ten slotte wordt consumentisme vaak bekritiseerd op psychologische gronden. Het wordt beschuldigd van het verhogen van statusangst, waar mensen stress ervaren voor het vergroten van de concurrentie om sociale status in de voortdurende drang om "de Joneses bij te houden" door hun consumptie te verhogen. Psychologisch onderzoek heeft aangetoond dat mensen die hun leven organiseren rond consumentistische doelen, zoals productverwerving, een slechtere gemoedstoestand, groter ongeluk in relaties en andere psychische problemen melden. Psychologische experimenten toonden aan dat mensen die worden blootgesteld aan consumentistische waarden op basis van rijkdom, status en materiële bezittingen meer angst en depressie vertonen. Anderen tonen aan dat het aanmoedigen van mensen om zich te identificeren als consumenten leidt tot minder vertrouwen, minder gevoel van persoonlijke verantwoordelijkheid en minder bereidheid om samen te werken met anderen.
Vergelijk beleggingsrekeningen Aanbieder Naam Beschrijving Adverteerder Openbaarmaking × De aanbiedingen die in deze tabel worden weergegeven, zijn afkomstig van samenwerkingsverbanden waarvan Investopedia een vergoeding ontvangt.