hyperinflatie
Hyperinflatie is een term om snelle, buitensporige en onbeheerste prijsstijgingen in een economie te beschrijven. Terwijl inflatie een maat is voor het tempo van stijgende prijzen voor goederen en diensten, is hyperinflatie snel stijgende inflatie.
Hoewel hyperinflatie een zeldzame gebeurtenis is voor ontwikkelde economieën, heeft het zich in de geschiedenis vaak voorgedaan in landen zoals China, Duitsland, Rusland, Hongarije en Argentinië.
01:27hyperinflatie
Hyperinflatie begrijpen
Hyperinflatie treedt op wanneer de prijzen gedurende een bepaalde periode met meer dan 50% per maand zijn gestegen. Voor vergelijkende doeleinden is de Amerikaanse inflatie zoals gemeten door de consumentenprijsindex (CPI) doorgaans minder dan 2% per jaar, volgens het Bureau of Labor Statistics. De CPI is slechts een index van de prijzen voor een geselecteerde mand met goederen en diensten. Hyperinflatie zorgt ervoor dat consumenten en bedrijven vanwege hogere prijzen meer geld nodig hebben om producten te kopen.
Terwijl normale inflatie wordt gemeten in termen van maandelijkse prijsstijgingen, wordt hyperinflatie gemeten in termen van exponentiële dagelijkse stijgingen die 5 tot 10% per dag kunnen benaderen. Hyperinflatie treedt op wanneer het inflatiecijfer gedurende een maand meer dan 50% bedraagt.
Stelt u zich eens voor: de kosten van boodschappen doen gaan van $ 500 per week tot $ 750 per week de volgende maand, tot $ 1.125 per week de volgende maand enzovoort. Als de lonen geen gelijke tred houden met de inflatie in een economie, daalt de levensstandaard van de mensen omdat ze zich niet kunnen veroorloven om te betalen voor hun basisbehoeften en kosten van levensonderhoud.
Hyperinflatie kan een aantal gevolgen hebben voor een economie. Mensen kunnen goederen hamsteren, waaronder bederfelijke waren zoals voedsel vanwege stijgende prijzen, die op hun beurt voedseltekorten kunnen veroorzaken. Wanneer prijzen buitensporig stijgen, daalt contant geld of spaargeld dat bij banken wordt gestort in waarde of wordt het waardeloos omdat het geld veel minder koopkracht heeft. De financiële situatie van de consument verslechtert en kan tot faillissement leiden.
Ook kunnen mensen hun geld niet storten, financiële instellingen die ertoe leiden dat banken en geldschieters failliet gaan. Belastinginkomsten kunnen ook dalen als consumenten en bedrijven niet kunnen betalen, waardoor overheden geen basisdiensten kunnen aanbieden.
Belangrijkste leerpunten
- Hyperinflatie is een term om snelle, buitensporige en onbeheerste prijsstijgingen in een economie te beschrijven.
- Hyperinflatie kan optreden in tijden van oorlog en economische onrust, gevolgd door een centrale bank die een buitensporige hoeveelheid geld afdrukt.
- Hyperinflatie kan leiden tot een stijging van de prijzen voor basisgoederen - zoals voedsel en brandstof - omdat deze schaars worden.
Waarom hyperinflatie optreedt
Hoewel hyperinflatie door een aantal redenen kan worden veroorzaakt, zijn hieronder enkele van de meest voorkomende oorzaken van hyperinflatie.
Overmatige geldhoeveelheid
Hyperinflatie heeft plaatsgevonden in tijden van ernstige economische onrust en depressie. Een depressie is een langdurige periode van een krimpende economie, wat betekent dat de groeisnelheid negatief is. Een recessie is meestal een periode van negatieve groei die meer dan twee kwartalen of zes maanden optreedt. Een depressie daarentegen kan jaren duren, maar vertoont ook een extreem hoge werkloosheid, bedrijfs- en persoonlijke faillissementen, een lagere productieve output en minder krediet of beschikbaar krediet. Het antwoord op een depressie is meestal een toename van de geldhoeveelheid door de centrale bank. Het extra geld is bedoeld om banken aan te moedigen leningen te verstrekken aan consumenten en bedrijven om uitgaven en investeringen te creëren.
Als de toename van de geldhoeveelheid echter niet wordt ondersteund door economische groei zoals gemeten aan de hand van het bruto binnenlands product (bbp), kan het resultaat leiden tot hyperinflatie. Als het BBP, dat een maatstaf is voor de productie van goederen en diensten in een economie, niet groeit, verhogen bedrijven prijzen om de winst te vergroten en te blijven drijven. Omdat consumenten meer geld hebben, betalen ze de hogere prijzen, wat leidt tot inflatie. Naarmate de economie verder verslechtert, brengen bedrijven meer in rekening, consumenten betalen meer en drukt de centrale bank meer geld uit - wat leidt tot een vicieuze cirkel en hyperinflatie.
Verlies van vertrouwen
In tijden van oorlog treedt hyperinflatie vaak op wanneer er een verlies aan vertrouwen is in de valuta van een land en het vermogen van de centrale bank om de waarde van de valuta in de nasleep te behouden. Bedrijven die goederen binnen en buiten het land verkopen, eisen een risicopremie voor het accepteren van hun valuta door hun prijzen te verhogen. Het resultaat kan leiden tot exponentiële prijsstijgingen of hyperinflatie.
Als een overheid niet goed wordt beheerd, kunnen burgers ook het vertrouwen in de waarde van de valuta van hun land verliezen. Wanneer de valuta als weinig of geen waarde wordt ervaren, beginnen mensen goederen en goederen te verzamelen die waarde hebben. Terwijl de prijzen beginnen te stijgen, worden basisgoederen - zoals voedsel en brandstof - schaars, waardoor de prijzen in een opwaartse spiraal terechtkomen. In reactie daarop wordt de overheid gedwongen om nog meer geld te drukken om te proberen de prijzen te stabiliseren en liquiditeit te verschaffen, wat het probleem alleen maar verergert.
Vaak wordt het gebrek aan vertrouwen weerspiegeld in de uitstroom van investeringen die het land verlaten in tijden van economische onrust en oorlog. Wanneer deze uitstromen optreden, daalt de valutawaarde van het land omdat investeerders de investeringen van hun land verkopen in ruil voor de investeringen van een ander land. De centrale bank zal vaak kapitaalcontroles opleggen, die een verbod zijn om geld het land uit te verplaatsen.
Voorbeeld van hyperinflatie
Een van de meer verwoestende en langdurige periodes van hyperinflatie vond plaats in het voormalige Joegoslavië in de jaren negentig. Op het punt van nationale ontbinding had het land al inflatie ervaren met percentages die hoger waren dan 75% per jaar. Er werd ontdekt dat de leider van de toenmalige Servische provincie, Slobodan Milosevic, de nationale schatkist had geplunderd door de Servische centrale bank 1, 4 miljard dollar aan zijn vrienden te laten verstrekken.
De diefstal dwong de centrale bank van de overheid om buitensporige hoeveelheden geld af te drukken, zodat deze haar financiële verplichtingen kon nakomen. Hyperinflatie omhulde snel de economie, wist wat er over was van de rijkdom van het land en dwong zijn mensen om te ruilen voor goederen. Het inflatiepercentage verdubbelde bijna elke dag totdat het een ondoorgrondelijk percentage van 300 miljoen procent per maand bereikte. De centrale bank werd gedwongen meer geld te drukken, alleen maar om de overheid draaiende te houden, terwijl de economie naar beneden spiraalde.
De overheid nam snel de controle over de productie en de lonen, wat leidde tot voedseltekorten. De inkomsten daalden met meer dan 50% en de productie stopte. Uiteindelijk verving de regering haar valuta door de Duitse mark, wat hielp om de economie te stabiliseren.
Vergelijk beleggingsrekeningen Aanbieder Naam Beschrijving Adverteerder Openbaarmaking × De aanbiedingen die in deze tabel worden weergegeven, zijn afkomstig van samenwerkingsverbanden waarvan Investopedia een vergoeding ontvangt.