Wat is een valutaoorlog en hoe werkt het?

Een valutaoorlog verwijst naar een situatie waarin een aantal landen de waarde van hun nationale valuta opzettelijk willen afschrijven om hun economie te stimuleren. Hoewel devaluatie of devaluatie van valuta een veel voorkomend verschijnsel is op de valutamarkt, is het kenmerk van een valutaoorlog het grote aantal landen dat tegelijkertijd betrokken kan zijn bij pogingen om hun valuta tegelijkertijd te devalueren.

Belangrijkste leerpunten

• Een valutaoorlog is een tit-voor-tat escalatie van valutadevaluatie gericht op het verbeteren van iemands economische positie op het wereldtoneel ten koste van een ander.
• Valutadevaluatie omvat maatregelen om de koopkracht van de eigen valuta van een land strategisch te verlagen.
• Landen kunnen een dergelijke strategie volgen om een ​​concurrentievoordeel te behalen in de wereldhandel en de schuldenlast van de overheid te verminderen.
• Devaluatie kan echter onbedoelde gevolgen hebben die zelfvernietigend zijn.

Zijn we in een valutaoorlog?

Een valutaoorlog is ook bekend onder de minder bedreigende term 'concurrentiedevaluatie'. In het huidige tijdperk van zwevende wisselkoersen, waar valutawaarden worden bepaald door marktkrachten, wordt valutadevaluatie meestal ontwikkeld door de centrale bank van een land door middel van economisch beleid dat de valuta lager kan dwingen, zoals het verlagen van rentetarieven of in toenemende mate, "kwantitatieve versoepeling ( QE)." Dit introduceert meer complexiteit dan de valutaoorlogen van decennia geleden, toen vaste wisselkoersen vaker voorkwamen en een natie haar valuta kon devalueren door het eenvoudige hulpmiddel van het verlagen van de "koppeling" waaraan de valuta was bevestigd.

'Valutaoorlog' is geen term die losjes in de wereld van economie en centraal bankieren wordt gebruikt, en dat is de reden waarom de voormalige Braziliaanse minister van Financiën Guido Mantega in september 2010 zo'n nest van een horzel bewoog toen hij waarschuwde dat een internationale valutaoorlog was gebroken uit. Maar met meer dan 20 landen die de rente hebben verlaagd of maatregelen hebben getroffen om het monetaire beleid van januari tot april 2015 te versoepelen, is de triljoen dollar-vraag: zitten we al midden in een valutaoorlog?

Omdat de tarieven van de Trump-administratie voor Chinese goederen zijn geïmplementeerd, heeft China wraak genomen met eigen tarieven en heeft het zijn valuta gedevalueerd ten opzichte van de dollarpeg - waardoor een handelsoorlog is geëscaleerd in een potentiële valutaoorlog.

Waarom een ​​valuta afschrijven?

Het lijkt misschien contra-intuïtief, maar een sterke valuta is niet noodzakelijkerwijs in het belang van een land. Een zwakke binnenlandse valuta maakt de export van een land concurrerender op de wereldmarkten en maakt tegelijkertijd de import duurder. Hogere exportvolumes stimuleren de economische groei, terwijl dure import ook een soortgelijk effect heeft omdat consumenten kiezen voor lokale alternatieven voor geïmporteerde producten. Deze verbetering van de ruilvoet vertaalt zich over het algemeen in een lager tekort op de lopende rekening (of een groter overschot op de lopende rekening), een hogere werkgelegenheid en een snellere groei van het BBP. Het stimulerende monetaire beleid dat meestal resulteert in een zwakke valuta, heeft ook een positief effect op de kapitaal- en woningmarkten van het land, wat op zijn beurt de binnenlandse consumptie stimuleert door het welvaartseffect.

Bedelaar Uw buurman

Omdat het niet al te moeilijk is om groei na te streven door valutadevaluatie - hetzij openlijk of verborgen - zou het geen verrassing moeten zijn dat als land A zijn valuta devalueert, land B spoedig zal volgen, gevolgd door land C, enzovoort. Dit is de essentie van concurrentiedevaluatie.

Dit fenomeen is ook bekend als 'bedelaar je buurman', wat verre van het Shakespeare-drama is waar het op lijkt, eigenlijk verwijst naar het feit dat een natie die een beleid van competitieve devaluatie volgt, krachtig zijn eigen belangen nastreeft met uitsluiting van al de rest.

Amerikaanse dollar stijgt

Toen de Braziliaanse minister Mantega in september 2010 waarschuwde voor een valutaoorlog, verwees hij naar de groeiende onrust op de valutamarkten, aangewakkerd door het kwantitatieve versoepelingsprogramma van de Amerikaanse Federal Reserve dat de dollar verzwakte, de voortdurende onderdrukking van de yuan door China en interventies door een aantal Aziatische centrale banken om te voorkomen dat hun valuta appreciëren.

Ironisch genoeg is de Amerikaanse dollar sinds begin 2011 gestegen ten opzichte van bijna alle grote valuta's, waarbij de handelsgewogen Dollar Index momenteel op het hoogste niveau in meer dan tien jaar handelt. Elke belangrijke valuta is het afgelopen jaar (vanaf 17 april 2015) gedaald ten opzichte van de dollar, waarbij de euro, de Scandinavische valuta's, de Russische roebel en de Braziliaanse real in deze periode met meer dan 20% zijn gedaald.

Het Amerikaanse dollarbeleid

De Amerikaanse economie heeft de effecten van de sterkere dollar tot nu toe zonder al te veel problemen doorstaan, hoewel een opmerkelijk probleem het aanzienlijke aantal Amerikaanse multinationals is die hebben gewaarschuwd voor de negatieve impact van de sterke dollar op hun inkomsten.

De VS hebben in het algemeen een "sterk dollar" -beleid gevoerd met wisselend succes in de loop der jaren. De Amerikaanse situatie is echter uniek omdat het de grootste economie ter wereld is en de Amerikaanse dollar de wereldwijde reservevaluta is. De sterke dollar verhoogt de aantrekkelijkheid van de VS als bestemming voor buitenlandse directe investeringen (FDI) en buitenlandse portefeuille-investeringen (FPI). Vanzelfsprekend is de VS vaak een van de belangrijkste bestemmingen in beide categorieën. De VS zijn ook minder afhankelijk van export dan de meeste andere landen voor economische groei, vanwege hun gigantische consumentenmarkt die verreweg de grootste ter wereld is.

Huidige situatie

De dollar stijgt vooral omdat de VS de enige grote natie is die klaar is om zijn monetaire stimuleringsprogramma af te wikkelen, nadat ze de eerste zijn die QE introduceert. Deze doorlooptijd heeft de Amerikaanse economie in staat gesteld om positief te reageren op de opeenvolgende QE-programma's van de Federal Reserve. In zijn recente update van de World Economic Outlook voorspelde het Internationaal Monetair Fonds dat de Amerikaanse economie in 2015 en 2016 met 3, 1% zou groeien, het snelste groeicijfer van de G-7-landen.

Vergelijk dit met de situatie in andere mondiale grootmachten, zoals Japan en de Europese Unie, die relatief laat zijn voor de QE-partij. Landen zoals Canada, Australië en India, die de rente binnen enkele jaren na het einde van de Grote Recessie van 2007-09 hadden verhoogd, hebben vervolgens het monetaire beleid moeten versoepelen omdat het groeimomentum is vertraagd.

Beleidsafwijking

Dus aan de ene kant hebben we de VS, die in 2015 de benchmark federale fondsenrente zou kunnen verhogen, de eerste stijging sinds 2006. Aan de andere kant is er de rest van de wereld, die grotendeels een eenvoudiger monetair beleid voert. Deze divergentie in monetair beleid is de belangrijkste reden waarom de dollar over de hele linie apprecieert.

De situatie wordt verergerd door een aantal factoren:

• De economische groei in de meeste regio's ligt de afgelopen jaren onder de historische normen; veel experts schrijven deze ongekende groei toe aan de gevolgen van de Grote Recessie.
• De meeste landen hebben alle opties uitgeput om de groei te stimuleren, gezien het feit dat de rentetarieven in veel landen al bijna nul of historisch laag zijn. Zonder verdere renteverlagingen en fiscale stimulering geen optie (aangezien de begrotingstekorten de afgelopen jaren intensief zijn onderzocht), is valutadevaluatie het enige middel dat overblijft om de economische groei te stimuleren.
• De rente op staatsobligaties voor looptijden op korte tot middellange termijn is voor een aantal landen negatief geworden. In deze extreem lage rendementsomgeving trekken Amerikaanse schatkistpapier - die 1, 86% opleverde voor looptijden van 10 jaar en 2, 52% voor 30 jaar vanaf 17 april 2015 - veel belangstelling, wat leidde tot meer vraag naar dollars.

Negatieve effecten van een valutaoorlog

Valuta-afschrijving is niet het wondermiddel voor alle economische problemen. Brazilië is een goed voorbeeld. De Braziliaanse real heeft sinds 2011 48% gekelderd, maar de steile valutadevaluatie is niet in staat geweest om andere problemen, zoals het inzakken van ruwe olie en grondstoffenprijzen, en een groter corruptieschandaal te compenseren. Als gevolg hiervan wordt door het IMF voorspeld dat de Braziliaanse economie 1% krimpt in 2015, na nauwelijks groei in 2014.

Dus wat zijn de negatieve effecten van een valutaoorlog?

• Valutadevaluatie kan de productiviteit op de lange termijn verlagen, omdat de invoer van kapitaalgoederen en machines te duur wordt voor lokale bedrijven. Als valutadevaluatie niet gepaard gaat met echte structurele hervormingen, zal de productiviteit er uiteindelijk onder lijden.
• De mate van devaluatie van valuta kan groter zijn dan gewenst, wat uiteindelijk kan leiden tot stijgende inflatie en kapitaaluitstroom.
• Een valutaoorlog kan leiden tot meer protectionisme en het opwerpen van handelsbelemmeringen, die de wereldhandel zouden belemmeren.
• Concurrerende devaluatie kan een toename van de valutavolatiliteit veroorzaken, wat op zijn beurt zou leiden tot hogere afdekkingskosten voor bedrijven en mogelijk buitenlandse investeringen zou afschrikken.

Het komt neer op

Ondanks enig bewijs dat het tegendeel kan suggereren, lijkt de wereld momenteel niet in de greep van een valutaoorlog. Recente rondes van eenvoudig geldbeleid door tal van landen over de hele wereld vertegenwoordigen inspanningen om de uitdagingen van een deflatoire omgeving met een lage groei aan te gaan, in plaats van een poging om de concurrentie te stelen door middel van heimelijke waardevermindering.

Openbaarmaking: de auteur heeft op het moment van publicatie geen posities ingenomen in een van de in dit artikel genoemde effecten.