Hoe negatieve rentetarieven werken

Rentetarieven worden doorgaans verondersteld de prijs te zijn die wordt betaald om geld te lenen. Een jaarlijkse rente van 2% op een lening van $ 100 betekent bijvoorbeeld dat de lener het oorspronkelijke geleende bedrag plus een extra $ 2 na één volledig jaar moet terugbetalen. Aan de andere kant betekent een rentevoet van -2% dat de bank de lener $ 2 betaalt na een jaar van gebruik van de lening van $ 100, hetgeen contra-intuïtief is. Hoewel negatieve rentetarieven een sterke stimulans zijn om te lenen, is het moeilijk te begrijpen waarom een ​​geldschieter bereid zou zijn om geld te verstrekken, aangezien de geldschieter degene is die het risico loopt op een wanbetaling. Hoewel het ondenkbaar lijkt, kunnen er momenten zijn waarop centrale banken geen beleidsopties meer hebben om de economie te stimuleren en over te stappen op de wanhopige meting van negatieve rentetarieven.

Belangrijkste leerpunten

• Negatieve rentetarieven zijn een onconventioneel monetairbeleidsinstrument.
• Negatieve rentetarieven zijn een drastische maatregel die onthult dat beleidsmakers vrezen dat Europa het risico loopt in een deflatoire spiraal terecht te komen.

Negatieve rentetarieven in theorie en praktijk

Negatieve rentetarieven zijn een onconventioneel monetairbeleidsinstrument. Ze werden voor het eerst ingezet door de Zweedse centrale bank in juli 2009, toen de bank haar overnight deposit rate verlaagde tot -0, 25%. De Europese Centrale Bank (ECB) volgde in juni 2014 toen zij haar depositorente verlaagde tot -0, 1%. Andere Europese landen en Japan hebben sindsdien gekozen voor negatieve rentetarieven die volgens Fitch resulteren in $ 9, 5 biljoen aan staatsschuld met negatieve opbrengsten.

Negatieve rentetarieven zijn een drastische maatregel die aantoont dat beleidsmakers bang zijn dat Europa het risico loopt in een deflatoire spiraal terecht te komen. In moeilijke economische tijden hebben mensen en bedrijven de neiging hun geld vast te houden terwijl ze wachten tot de economie verbetert. Maar dit gedrag kan de economie verder verzwakken, omdat een gebrek aan uitgaven verder banenverlies veroorzaakt, de winst verlaagt en de angsten van mensen versterkt, waardoor ze nog meer worden gestimuleerd om te hamsteren.

Naarmate de uitgaven vertragen, dalen de prijzen en creëren mensen weer een stimulans om te wachten terwijl de prijzen verder dalen.

Dit is precies de deflatoire spiraal die Europese beleidsmakers proberen te vermijden met negatieve rentetarieven. Door Europese banken te vragen reserves aan te houden bij de centrale bank, hopen ze banken aan te moedigen meer te lenen.

In theorie lenen banken liever geld aan leners en verdienen ze op zijn minst enige rente in plaats van te worden belast om hun geld bij een centrale bank te houden. Bovendien kunnen negatieve tarieven die door een centrale bank worden aangerekend, worden overgedragen naar depositorekeningen en leningen. Dit betekent dat depositohouders ook in rekening worden gebracht voor het parkeren van hun geld bij hun lokale bank, terwijl sommige leners het voorrecht hebben om daadwerkelijk geld te verdienen door een lening aan te gaan.

Een andere primaire reden waarom de ECB negatieve rentetarieven heeft gekozen, is het verlagen van de waarde van de euro. Lage of negatieve rendementen op Europese schulden zullen buitenlandse beleggers afschrikken die de vraag naar de euro verzwakken. Hoewel dit het aanbod van financieel kapitaal vermindert, is het probleem van Europa niet het aanbod, maar de vraag. Een zwakkere euro moet de vraag naar export stimuleren en hopelijk bedrijven aanmoedigen om uit te breiden.

In theorie zouden negatieve rentetarieven moeten helpen de economische activiteit te stimuleren en de inflatie af te wenden, maar beleidsmakers blijven voorzichtig omdat er verschillende manieren zijn waarop een dergelijk beleid averechts kan werken. Omdat banken bepaalde activa hebben, zoals hypotheken die contractueel gebonden zijn aan de rentevoet, kunnen dergelijke negatieve rentevoeten de winstmarges drukken tot het punt waarop banken daadwerkelijk bereid zijn minder te lenen.

Niets weerhoudt depositohouders ervan hun geld op te nemen en het fysieke geld in matrassen te stoppen. Hoewel de aanvankelijke dreiging een run op banken zou zijn, zou de afvoer van contant geld uit het banksysteem kunnen leiden tot een stijging van de rentetarieven - precies het tegenovergestelde van wat negatieve rentetarieven verondersteld worden te bereiken.

Het komt neer op

Hoewel negatieve rentetarieven paradoxaal kunnen lijken, heeft deze schijnbare intuïtie een aantal Europese centrale banken er niet van weerhouden ze aan te nemen. Dit is een bewijs van de rampzalige situatie die volgens beleidsmakers kenmerkend is voor de Europese economie. Toen de inflatie in de eurozone in februari 2015 met -0, 6% in het deflatoire gebied daalde, beloofden Europese beleidsmakers alles te doen om een ​​deflatoire spiraal te voorkomen. Zelfs toen Europa het niet-geregistreerde monetaire gebied betrad, waarschuwde een aantal analisten dat een negatief rentebeleid ernstige onbedoelde gevolgen zou kunnen hebben.