Definitie van negatief rentebeleid (NIRP)
Een negatief rentebeleid (NIRP) is een onconventioneel monetairbeleidsinstrument dat wordt gebruikt door een centrale bank, waarbij nominale rentetarieven worden ingesteld met een negatieve waarde, onder de theoretische ondergrens van nul procent. Een NIRP is een relatief nieuwe ontwikkeling (sinds de jaren 1990) van het monetaire beleid dat wordt gebruikt om een financiële crisis te verzachten.
01:18Negatief rentebeleid (NIRP)
Uitleg over negatief rentebeleid (NIRP's)
Een negatieve rentevoet betekent dat de centrale bank (en misschien particuliere banken) negatieve rente in rekening zullen brengen. In plaats van geld op deposito's te ontvangen, moeten deposanten regelmatig betalen om hun geld bij de bank te houden. Dit is bedoeld om banken te stimuleren om vrijer geld te lenen en bedrijven en particulieren om te investeren, lenen en uitgeven in plaats van een vergoeding te betalen om het veilig te houden. Dit gebeurt tijdens een negatieve renteomgeving.
Tijdens deflatieperioden sparen mensen en bedrijven geld op in plaats van te besteden en te investeren. Het resultaat is een ineenstorting van de totale vraag, wat ertoe leidt dat de prijzen nog verder dalen, een vertraging of stopzetting van de reële productie en productie en een toename van de werkloosheid. Een los of expansief monetair beleid wordt meestal gebruikt om dergelijke economische stagnatie aan te pakken. Als deflatoire krachten echter sterk genoeg zijn, is het eenvoudigweg niet voldoende om de rente van de centrale bank tot nul te verlagen om het lenen en uitlenen te stimuleren.
De theorie achter het negatieve rentebeleid (NIRP)
Negatieve rentetarieven kunnen worden beschouwd als een laatste poging om de economische groei te stimuleren. Kortom, het wordt ingevoerd wanneer al het andere (elk ander type traditioneel beleid) ineffectief is gebleken en mogelijk is mislukt.
Theoretisch gezien zal het nastreven van rentetarieven onder nul de te lenen kosten voor bedrijven en huishoudens verlagen, waardoor de vraag naar leningen wordt gestimuleerd en investeringen en consumentenuitgaven worden gestimuleerd. Retailbanken kunnen ervoor kiezen om de kosten die gepaard gaan met negatieve rentetarieven te internaliseren door deze te betalen, wat een negatief effect op de winst zal hebben, in plaats van de kosten aan kleine deposanten door te geven uit angst dat ze anders hun deposito's in contanten moeten verplaatsen.
Voorbeelden uit de praktijk van NIRP
Een voorbeeld van een negatief rentebeleid zou zijn om de basisrente op -0, 2 procent in te stellen, zodat bankdeposito's twee tienden van een procent op hun deposito's zouden moeten betalen in plaats van enige vorm van positieve rente te ontvangen.
- De Zwitserse regering voerde in het begin van de jaren zeventig de facto een negatief renteregime in om valutatoename tegen te gaan doordat beleggers de inflatie in andere delen van de wereld ontvluchtten.
- In 2009 en 2010 gebruikten Zweden en in 2012 Denemarken negatieve rentetarieven om hete geldstromen naar hun economieën tegen te gaan.
- In 2014 heeft de Europese Centrale Bank (ECB) een negatieve rentevoet ingesteld die alleen van toepassing was op bankdeposito's die bedoeld waren om te voorkomen dat de eurozone in een deflatoire spiraal terechtkwam.
Hoewel de vrees dat bankklanten en banken al hun geldbeleggingen in contanten (of M1) zouden verplaatsen niet uitkwam, is er enig bewijs dat suggereert dat negatieve rentetarieven in Europa de interbancaire leningen hebben verlaagd.
Vergelijk beleggingsrekeningen Aanbieder Naam Beschrijving Adverteerder Openbaarmaking × De aanbiedingen die in deze tabel worden weergegeven, zijn afkomstig van samenwerkingsverbanden waarvan Investopedia een vergoeding ontvangt.