Mercantilisme
Mercantilisme was een economisch handelssysteem dat zich uitstrekte van de 16e tot de 18e eeuw. Mercantilisme vertrouwde op het principe dat de rijkdom van de wereld statisch was en daarom probeerden veel Europese landen een zo groot mogelijk deel van die rijkdom te verzamelen door hun uitvoer te maximaliseren en hun invoer via tarieven te beperken.
01:19Mercantilisme
Geschiedenis van het mercantilisme
Mercantilisme werd voor het eerst populair in Europa tijdens de jaren 1500 en was gebaseerd op het idee dat de rijkdom en macht van een land het best gediend was door de export te vergroten, in een poging om edelmetalen zoals goud en zilver te verzamelen.
Mercantilisme verving het feodale economische systeem in West-Europa. In die tijd was Engeland het epicentrum van het Britse rijk, maar had relatief weinig natuurlijke hulpbronnen. Om zijn rijkdom te vergroten, introduceerde Engeland fiscaal beleid dat kolonisten ontmoedigde om buitenlandse producten te kopen, terwijl het prikkels creëerde om alleen Britse goederen te kopen. Bijvoorbeeld, de Sugar Act van 1764 verhoogde de rechten op buitenlandse geraffineerde suiker en melasse geïmporteerd door de koloniën, in een poging om Britse suikertelers in West-Indië een monopolie op de koloniale markt te geven.
Evenzo verbood de Navigatiewet van 1651 buitenlandse schepen om langs de Britse kust te handelen en vereiste koloniale export om eerst de Britse controle te passeren alvorens te worden herverdeeld in heel Europa. Dergelijke programma's resulteerden in een gunstig handelsevenwicht dat de nationale rijkdom van Groot-Brittannië verhoogde.
Onder mercantilisme namen landen vaak hun militaire macht in om ervoor te zorgen dat lokale markten en bevoorradingsbronnen werden beschermd, om het idee te ondersteunen dat de economische gezondheid van een land sterk afhankelijk was van zijn kapitaalvoorziening. Mercantilisten geloofden ook dat de economische gezondheid van een land kon worden beoordeeld aan de hand van het eigendomsniveau van edele metalen, zoals goud of zilver, dat de neiging had toe te nemen met toegenomen nieuwe woningbouw, verhoogde landbouwproductie en een sterke handelsvloot om extra markten van goederen te voorzien en grondstoffen.
Jean-Baptiste Colbert: The Mercantile Ideal
Ongetwijfeld de meest invloedrijke voorstander van mercantilisme, bestudeerde de Franse controller-generaal van financiën Jean-Baptiste Colbert (1619-1683) economische theorieën over de buitenlandse handel en was uniek geplaatst om deze ideeën uit te voeren. Als een vrome monarchist pleitte Colbert voor een economische strategie die de Franse kroon beschermde tegen een opkomende Nederlandse handelsklasse.
Colbert vergrootte ook de omvang van de Franse marine, in de overtuiging dat Frankrijk zijn handelsroutes moest beheersen om zijn rijkdom te vergroten. Hoewel zijn praktijken uiteindelijk niet succesvol bleken, waren zijn ideeën enorm populair, totdat ze werden overschaduwd door de theorie van de vrije markteconomie.
Belangrijkste leerpunten
- Mercantilisme was een economisch handelssysteem dat zich uitstrekte van de 16e tot de 18e eeuw.
- Mercantilisme was gebaseerd op het idee dat de rijkdom en macht van een land het best gediend was door toenemende export en dus gepaard ging met toenemende handel.
- Onder mercantilisme namen landen vaak hun militaire macht in om ervoor te zorgen dat lokale markten en bevoorradingsbronnen werden beschermd, om het idee te ondersteunen dat de economische gezondheid van een land sterk afhankelijk was van zijn kapitaalvoorziening.
Brits koloniaal mercantilisme
De Britse koloniën waren onderhevig aan de directe en indirecte effecten van mercantilistisch beleid thuis. Hieronder staan enkele voorbeelden:
- Gecontroleerde productie en handel : Mercantilisme leidde tot de goedkeuring van enorme handelsbeperkingen, die de groei en vrijheid van koloniale bedrijven belemmerden.
- De uitbreiding van de slavenhandel : de handel werd driehoekig tussen het Britse rijk, zijn koloniën en buitenlandse markten, waardoor de ontwikkeling van de slavenhandel in veel koloniën, waaronder Amerika, werd bevorderd. De koloniën leverden rum, katoen en andere producten die door Afrikaanse imperialisten werden geëist. Op hun beurt werden slaven teruggebracht naar Amerika of West-Indië en geruild voor suiker en melasse.
- Inflatie en belastingheffing : de Britse regering eiste dat transacties werden uitgevoerd met goud en zilver en zochten altijd naar een positief handelsevenwicht. De koloniën hadden vaak onvoldoende passement over om op hun markten te circuleren, dus gaven ze in plaats daarvan papieren valuta uit. Mismanagement van gedrukte valuta resulteerde in inflatoire periodes.
Omdat Groot-Brittannië in een vrijwel constante staat van oorlog verkeerde, was bovendien zware belasting nodig om zijn leger en marine te ondersteunen. De combinatie van belastingen en inflatie veroorzaakte grote koloniale ontevredenheid. (Voor gerelateerde literatuur, zie "Hoe mercantilisme de kolonies in Groot-Brittannië beïnvloedde")
Amerikaans revolutie mercantilisme
Verdedigers van mercantilisme betoogden dat het economische systeem sterkere economieën creëerde door de zorgen van koloniën te verenigen met die van hun stichtende landen. In theorie blijven kolonisten, wanneer ze hun eigen producten maken en anderen in de handel halen van hun stichtende natie, onafhankelijk van de invloed van vijandige naties. Ondertussen profiteren stichtende landen van het ontvangen van grote hoeveelheden grondstof van de kolonisten, noodzakelijk voor een productieve productiesector.
Critici van de economische filosofie geloofden dat de beperking van de internationale handel de kosten verhoogde, omdat alle invoer, ongeacht de oorsprong van het product, moest worden verzonden door Britse schepen uit Groot-Brittannië. Dit zorgde voor een radicale stijging van de kosten van goederen voor de kolonisten, die geloofden dat de nadelen van dit systeem opwegen tegen de voordelen van aansluiting bij Groot-Brittannië.
Na een kostbare oorlog met Frankrijk, hief het Britse rijk, hongerig om de inkomsten aan te vullen, belastingen op aan kolonisten, die in opstand kwamen door Britse producten te boycotten, bijgevolg de invoer met een volledig derde verlagen. Dit werd gevolgd door de Boston Tea Party in 1773, waar de kolonisten van Boston zich vermommen als Indianen, drie Britse schepen overvielen en de inhoud van enkele honderden kisten thee in de haven gooiden, om te protesteren tegen Britse belastingen op thee en het monopolie dat aan de Oost-Indische Compagnie. Om zijn mercantilistische controle te versterken, duwde Groot-Brittannië harder tegen de koloniën, wat uiteindelijk resulteerde in de Revolutionaire Oorlog.
Kooplieden en mercantilisme
Aan het begin van de 16e eeuw begrepen Europese financiële theoretici het belang van de handelsklasse bij het genereren van rijkdom. Steden en landen met te verkopen goederen bloeiden in de late middeleeuwen.
Bijgevolg geloofden velen dat de staat zijn leidende kooplieden moest franchisenemeren om exclusieve, door de overheid gecontroleerde monopolies en kartels te creëren, waar regeringen regels, subsidies en (indien nodig) militair geweld gebruikten om deze monopolistische bedrijven tegen binnenlandse en buitenlandse concurrentie te beschermen. Burgers zouden geld kunnen investeren in mercantilistische bedrijven, in ruil voor eigendom en beperkte aansprakelijkheid in hun koninklijke charters. Deze burgers kregen "aandelen" van de bedrijfswinst, die in wezen de eerste verhandelde bedrijfsaandelen waren.
Mercantilisme wordt door sommige geleerden beschouwd als een voorloper van het kapitalisme omdat het economische activiteit zoals winsten en verliezen rationaliseerde.
De meest bekende en krachtige mercantilistische bedrijven waren de Britse en Nederlandse Oost-Indiase bedrijven. Gedurende meer dan 250 jaar handhaafde de British East India Company het exclusieve, royaal verleende recht om handel te voeren tussen Groot-Brittannië, India en China met zijn handelsroutes beschermd door de Royal Navy.
Mercantilisme versus imperialisme
Waar mercantilistische regeringen de economie van een natie manipuleren om gunstige handelsbalansen te creëren, gebruikt het imperialisme een combinatie van militair geweld en massale immigratie om mercantilisme aan minder ontwikkelde regio's te voeren, in campagnes om inwoners de wetten van de dominante landen te laten volgen. Een van de krachtigste voorbeelden van de relatie tussen mercantilisme en imperialisme is de vestiging van de Amerikaanse koloniën in Groot-Brittannië.
Vrijhandel versus mercantilisme
Vrijhandel biedt verschillende voordelen ten opzichte van mercantilisme voor particulieren, bedrijven en landen. In een vrijhandelsstelsel profiteren particulieren van een grotere keuze aan betaalbare goederen, terwijl mercantilisme de invoer beperkt en de keuzes voor de consument beperkt. Minder invoer betekent minder concurrentie en hogere prijzen.
Terwijl mercantilistische landen bijna constant bezig waren met oorlog voeren en om middelen strijden, kunnen landen die onder een vrijhandelsstelsel opereren floreren door wederzijds voordelige handelsrelaties aan te gaan.
In zijn baanbrekende boek "The Wealth of Nations" betoogde de legendarische econoom Adam Smith dat vrijhandel bedrijven in staat stelde zich te specialiseren in het produceren van goederen die ze het meest efficiënt produceren, wat leidt tot een hogere productiviteit en een grotere economische groei.
Tegenwoordig wordt mercantilisme als verouderd beschouwd. Er bestaan echter nog steeds handelsbelemmeringen om lokaal gevestigde industrieën te beschermen. Na de Tweede Wereldoorlog namen de Verenigde Staten bijvoorbeeld een protectionistisch handelsbeleid jegens Japan en onderhandelden zij over vrijwillige exportbeperkingen met de Japanse regering, die de Japanse export naar de Verenigde Staten beperkte.
Vergelijk beleggingsrekeningen Aanbieder Naam Beschrijving Adverteerder Openbaarmaking × De aanbiedingen die in deze tabel worden weergegeven, zijn afkomstig van samenwerkingsverbanden waarvan Investopedia een vergoeding ontvangt.