3 economische uitdagingen Rusland gezichten in 2016

Dalende olieprijzen en het opleggen van handelssancties na een conflict in Oekraïne zijn de twee belangrijkste factoren die de Russische economie in 2015 hebben beïnvloed. Door de sterke blootstelling van Rusland aan inkomsten uit de export van olie, hebben de gedaalde olieprijzen tegelijkertijd geleid tot een dalende economische productie en snelle inflatie, het creëren van uitdagingen voor beleidsmakers. Sancties van de Verenigde Staten en de Europese Unie hebben de gevolgen van de olieprijs nog versterkt, waardoor het bbp onder druk staat en de roebel wordt afgeschreven. In 2016 zal Rusland nog steeds worden uitgedaagd door de aanhoudende effecten van deze problemen. Lage olieprijzen, inflatie en het vertrouwen van beleggers zijn de drie grootste uitdagingen voor de Russische economie in 2016.

1. Lage olieprijzen en recessie

Olie is de grootste export van Rusland, goed voor 58, 6% van de totale uitgevoerde waarde in 2014. De geëxporteerde olie droeg dat jaar meer dan 8% van het bbp bij. Andere grondstoffen, zoals metalen, leveren ook een belangrijke bijdrage aan de export van het land. De daling van de energie- en grondstofprijzen gedurende 2015 eiste een zware tol van de economie, waardoor de beschikbare inkomsten voor de grootste industrieën van Rusland werden beperkt en de lonen en de werkgelegenheid werden bedreigd. Langdurige lage olieprijzen zullen waarschijnlijk de recessieomstandigheden in Rusland aanhouden, en aankondigingen van OPEC, Koeweit, Saoedi-Arabië en Iran hebben allemaal aangegeven dat grote olieproducenten verwachten dat de olieprijzen in 2016 laag zullen blijven.

Verwacht wordt dat het Russische bbp in 2016 opnieuw zal dalen, hoewel de verwachtingen met betrekking tot de ernst van de krimp variëren van minder dan 1% tot bijna 4%. Russische monetaire autoriteiten hebben aangegeven bereid te zijn het beleid te richten op het bieden van verlichting van inflatie, maar er bestaat populaire en politieke druk om de rentetarieven te verlagen in een poging de economische groei te katalyseren. Russische consumenten moeten blijvende druk op de werkgelegenheid en de lonen verwachten als gevolg van aanhoudende lage olieprijzen en structurele problemen, terwijl de Russische regering de ernst van de krimp van de productie moet beoordelen in verhouding tot de fiscale en monetaire risico's die gepaard gaan met maatregelen ter beperking van de recessie.

2. Inflatie

Als reactie op de economische schokken in 2013 en 2014 devalueerde de Russische overheid de roebel meerdere keren, maar dit leidde niet tot de gewenste toename van de export. Sancties van de Europese Unie en de VS tegen Russische banken zorgden er ook voor dat de roebel in waarde daalde, omdat Russische bedrijven werden gedwongen om van de centrale bank gebruik te maken van deviezenreserves. Door dalende olieprijzen daalde de roebel ook ten opzichte van andere valuta, terwijl embargo's op geïmporteerd voedsel en consumptiegoederen de kosten van levensonderhoud deden stijgen.

Inflatie en stijgende prijzen van consumptiegoederen hebben een negatief effect op huishoudens en dit zal de Russische economie in 2016 blijven pesten. Snelle inflatie heeft ook de beleidsmaatregelen beperkt die beschikbaar zijn voor Russische monetaire autoriteiten. Het verlagen van de rentetarieven is een gangbare beleidsreactie op recessieomstandigheden, die een stimulans voor investeringen en het creëren van banen creëert, maar ook tot inflatie leidt. Met een inflatie die in 2015 met ongeveer 15% toenam, was de Russische centrale bank niet in staat de valutawaarderingsstrategieën te ondersteunen die werden gebruikt om de economie te stimuleren. Russische consumenten zullen de koopkracht waarschijnlijk blijven zien uithollen, zelfs als de inflatie vanaf het hoge niveau wordt verlaagd. De Russische regering zal het succes van haar restrictievere monetaire bewegingen nauwlettend moeten volgen en ervoor moeten zorgen dat de rentetarieven niet te hoog zijn om de groei aan te moedigen.

3. Beleggersvertrouwen

Verschillende factoren hebben gecombineerd om het vertrouwen van beleggers in Rusland te beperken. Bezorgdheid over corruptie en het gemak van zakendoen hebben historisch gezien sommige beleggers ervan weerhouden om met Russische activa om te gaan, hoewel de verbetering van rapportagestandaarden en juridische structuren de afgelopen jaren heeft geholpen deze angsten weg te nemen. Andere waarnemers suggereren dat private eigendomsrechten, met name die met betrekking tot intellectuele eigendom, onvoldoende zijn om kapitaalinstromen aan te trekken in dezelfde omvang als de meest ontwikkelde economieën, maar dit stigma kan niet als universeel worden beschouwd. Afgezien van deze kwesties heeft politieke onrust kapitaalvlucht veroorzaakt, omdat conflicten met Oekraïne en Turkije investeerders ervan hebben weerhouden om met Russische bedrijven om te gaan. Toegang tot wereldwijde kapitaalmarkten is belangrijk voor de financiële stabiliteit van grote bedrijven, dus Russische beleidsmakers moeten zich bewust zijn van hun reputatie in de ogen van kapitaalallocators over de hele wereld.