Is oneindige economische groei op een eindige planeet mogelijk?

De afgelopen honderd jaar is de gemiddelde levensstandaard van de wereld enorm gestegen. Deze toename van de levensstandaard is een gevolg van een ongekend niveau van economische groei. Maar een negatief effect heeft die groei gepaard gegaan - aantasting van het milieu. Uitdrukkingen zoals "piekolie" en "klimaatverandering" hebben velen ertoe gebracht te concluderen dat we de grenzen van economische groei hebben bereikt en dat als de groei niet wordt beteugeld, deze uiteindelijk de aarde en alle soorten die er wonen zal vernietigen.

Toch wordt er een conceptuele fout gemaakt wanneer economische groei wordt gelijkgesteld met achteruitgang van het milieu, of op zijn minst met het toenemende verbruik van de hulpbronnen van de aarde. Ondanks hun nauwe band in het verleden, is het theoretisch mogelijk om onbeperkte economische groei te hebben op een eindige planeet. Wat nodig is, is echter om theorie om te zetten in realiteit door economische groei los te koppelen of te scheiden van niet-duurzame hulpbronnenconsumptie en schadelijke vervuiling.

Planeet Aarde - de bron en limiet van groei

Al het leven heeft de hulpbronnen van de aarde nodig om te overleven. Het is onmogelijk om een ​​wereld te bedenken waarin deze bronnen absoluut niet worden verbruikt. Mensen moeten water drinken en voedsel eten. Verder hebben mensen ontdekt dat ze door het gebruik van andere hulpbronnen, zoals hout, vuren hebben gebouwd om warm te blijven en structuren om ze te beschermen tegen wind, regen en sneeuw. Het gebruik van dergelijke middelen heeft mensen in staat gesteld om niet alleen te leven, maar ook om de kwaliteit van hun leven te verbeteren. (Zie voor meer informatie: Water: The Ultimate Commodity ).

De verbetering van de levenskwaliteit motiveert de wens voor verdere economische groei. Maar voor het grootste deel van de menselijke geschiedenis zijn de economische groei en verbeteringen in de levensstandaard van mensen relatief langzaam toegenomen. De situatie veranderde drastisch ongeveer 200 jaar geleden. J. Bradford DeLong, hoogleraar economie aan de Universiteit van Californië, Berkeley, schat dat het gemiddelde bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking van jaar 1 tot 1800 onder de $ 200 (in 1990 internationale dollars) bleef en na 1800 snel begon te stijgen, het bereiken van $ 6.539 tegen het jaar 2000.

Hoewel veel van deze economische groei en verbeteringen van de levensstandaard geconcentreerd zijn in bepaalde landen, hebben ontwikkelingslanden ook een toename van de economische groei per hoofd van de bevolking, een hogere levensverwachting en een daling van de sterftecijfers door ziekte en ondervoeding gezien. Maar die economische groei ging ook gepaard met massale consumptie van de natuurlijke hulpbronnen van de aarde en aantasting van het milieu.

"De winning van bouwmaterialen groeide met een factor 34, ertsen en mineralen met een factor 27, fossiele brandstoffen met een factor 12 en biomassa met een factor 3, 6", aldus een rapport van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties. Verder, hoewel klimaatverandering niet iets nieuws is, geeft onderzoek aan dat de stijging van de mondiale temperaturen sinds de laatste helft van de 20e eeuw waarschijnlijk het gevolg is van menselijke activiteit. De enorme toename van het verbruik van de hulpbronnen van de aarde en de milieueffecten van industriële activiteiten hebben velen doen concluderen dat economische groei niet duurzaam is.

Toch hebben deze critici de neiging een enge, hoewel begrijpelijke, interpretatie van economische groei te geven. Voor dergelijke critici wordt groei vaak gelijkgesteld met fysieke / materiële groei - dat wil zeggen grotere gebouwen en meer infrastructuur die zich over een steeds groter geografisch gebied uitbreidt, evenals meer materiële goederenproductie. Hoewel veel van de economische groei in het verleden samenviel met fysieke groei, hangt het concept van economische groei er niet van af.

Dus wat is economische groei?

Economische groei is de toename van het reële (na inflatie) BBP, waarbij het BBP de totale waarde is van de binnenlandse productie van alle goederen en diensten. Het sleutelwoord hier is waarde. Economische groei treedt op wanneer de waarde van het reële bbp toeneemt. Er zijn twee manieren waarop waarde kan worden beïnvloed. Een daarvan is waar critici van economische groei zich meestal op concentreren: een toename van de hoeveelheid productie. De andere manier is echter om de kwaliteit van het geproduceerde te verbeteren. (Zie voor meer informatie: Wat is BBP en waarom is het zo belangrijk voor economen en beleggers? )

Dit leidt tot een ander onderscheid tussen "uitgebreide" economische groei en "intensieve" economische groei. Uitgebreide economische groei beschrijft toenames in fysieke groei die meer input gebruikt. Intensieve economische groei, aan de andere kant, beschrijft groeiverhogingen als gevolg van efficiëntere of slimmere manieren om inputs te gebruiken om goederen van hogere kwaliteit te produceren.

Onthoud ook dat het BBP niet alleen de productie van goederen meet, maar ook diensten. Met de toename van onderwijs, gezondheidszorg en andere diensten groeit de economische groei zonder dat grote hoeveelheden van de hulpbronnen van de aarde worden verbruikt of het milieu wordt geschaad.

Sommige economische groei kan zelfs goed zijn voor het milieu en onze afhankelijkheid van natuurlijke hulpbronnen verminderen. Dat omvat het uitbreiden van het openbaar vervoer en het efficiënter maken, het verbeteren van de energie-efficiëntie van huizen en bedrijven, het produceren van zuiniger voertuigen, het investeren in niet-vervuilende industriële processen en het opruimen van sites voor industrieel afval.

Duurzame ontwikkeling

Omdat economische groei niet betekent een oneindige toename van onze consumptie van natuurlijke hulpbronnen of aantasting van het milieu, is het mogelijk om economische groei te scheiden van fysieke groei en de schadelijke effecten ervan. Het is deze mogelijkheid van ontkoppeling die de beweging voor duurzame ontwikkeling heeft gemotiveerd.

Er zijn aanwijzingen dat landen die een bepaalde welvaartsdrempel passeren, schoner, minder verspillend en efficiënter worden, wat allemaal hoop biedt dat duurzame ontwikkeling mogelijk is. Rijke landen exporteren echter meestal veel van hun hulpbronnenintensieve en milieuschadelijke economische activiteit naar armere landen.

Zelfs met grotere hulpbronnenefficiëntie, vereisen de eindige grenzen van de natuurlijke hulpbronnen van de aarde een grotere scheiding van economische groei en fysieke groei.

Het komt neer op

Economische groei wordt verdedigd vanwege haar bijdragen aan het welzijn van de mens en de toenemende levensstandaard. Toch wordt steeds duidelijker dat de mate waarin economische groei afhankelijk is geweest van een toenemend gebruik van de natuurlijke hulpbronnen van de aarde, niet duurzaam is. Het is duidelijk dat we niet meer water kunnen blijven verbruiken, meer brandstof verbranden en steeds meer kooldioxide uitblazen met steeds hogere snelheden. Hoewel theoretisch mogelijk, bevinden we ons op een punt in de geschiedenis waar het scheiden van economische groei van fysieke groei een realiteit moet worden of economische groei het welzijn van de mens zal gaan verminderen.