De keerzijde van deflatie

Deflatie, in eenvoudige bewoordingen, is erosie in de prijzen van producten en diensten door middel van een verminderde vraag. Het kan nog sterker worden, aangezien bedrijven die beperkte vraag met nog lagere prijzen najagen. Voor de consument lijken de lagere prijzen een voordeel, vooral na een periode van langdurige inflatie of wanneer de lonen stagneren of dalen.

In een deflatoire omgeving zijn degenen die geld hebben geleend van kredietinstellingen nu terughoudend (of niet in staat) om het geleende geld terug te betalen. Ook kunnen aandelen, obligaties en onroerend goed die niet in de markt zouden zijn tijdens een inflatoire omgeving, onder de werkelijke waarde worden gelost. Om deze reden voert de Federal Reserve een constante strijd tegen inflatie met behulp van monetair beleid, met de angst voor deflatie in gedachten. (Zie ook: Monetair beleid formuleren .)

Deflatie in de tijd

De laatste keer dat de Amerikaanse economie leed aan een langdurige deflatoire periode was tijdens de Grote Recessie, die officieel duurde van december 2007 tot juni 2009, en de daaropvolgende wereldwijde recessie in 2009. Voordien vond er tijdens de Grote Depressie een langdurige deflatoire periode plaats. De economie kende een deflatie van leerboeken met een dramatische daling van de productie en het prijsniveau. In de periode van 1928-1933 daalde het BBP van de VS elk jaar en, aangezien er een wereldwijde link is met de Amerikaanse economie, hebben andere landen vergelijkbare dalingen gekend. Canada en Duitsland ervoeren ook hun eigen vormen van deflatie. Sinds deze tijd zijn er slechts korte periodes van dalende prijsperioden in de VS geweest, zoals de Grote Recessie, en deze periodes werden niet algemeen aanvaard als systemisch deflatoir. (Zie ook: Wat veroorzaakte de grote depressie .)

Tekort aan data

Deflatie brengt een slecht stigma met zich mee, en het achtervolgt waarschijnlijk de Federal Reserve telkens wanneer een verandering in de richting van de rentetarieven wordt aangebracht. Een van de belangrijkste problemen met de theorieën over de negatieve impact van deflatie is dat er echt niet veel historische gegevens zijn over het te bestuderen onderwerp. Empirische studies verlenen aanzienlijk meer geloofwaardigheid wanneer ze zijn gebaseerd op langdurige periodes met meerdere observaties van te bestuderen gebeurtenissen. Met slechts één, misschien twee, substantiële deflatoire periode in de moderne geschiedenis, is het heel gemakkelijk om de potentiële positieve effecten van deflatie te overwegen.

Niet alle deflaties zijn slecht

Beschouw dit hypothetische, maar haalbare geval: de economie ervaart een langdurige periode van exponentiële technologische innovaties - een intense prijsconcurrentie onder leiding van goedkope retailers en vervolgens een langdurige periode van goedkoop kapitaal om te heffen, en relatief losse kredietnormen. Dit scenario kan leiden tot een gestage toename van het aanbod van goederen naarmate het goedkoper wordt om te produceren, en een overaanbod van producten die beschikbaar zijn voor zowel consumenten als degenen die deze leveren. Op basis van die informatie ziet deze deflatoire situatie er goed uit voor consumenten: goedkopere producten, meer afwisseling en meer aanbieders om hen te bedienen. Dit brengt ons terug bij het onvermogen om deflatoire periodes in moderne tijden te bestuderen, en kan zelfs suggereren dat de deflatie die tijdens de depressie werd ervaren mogelijk een afwijking was.

De angst voor deflatie wordt vaak verward met tijdelijk dalende prijzen. Hoewel deflatie wordt gekenmerkt door een aanhoudende totale daling van de gecombineerde index van de consumentenprijsindex of het bruto binnenlands product, is de Amerikaanse economie zoveel complexer dan in de jaren '20 en '30. Er zijn invloeden van buitenaf op kernproducten die de prijzen verplaatsen en onnatuurlijk laag of hoog blijven. Hedgefondsen, oorlogen en trends in de vraag kunnen allemaal druk uitoefenen op één product dat de hele economie kan beïnvloeden. Dit maakt deflatie moeilijk te voorspellen, moeilijk te definiëren en bijna onmogelijk te verifiëren totdat het is begonnen of bijna voorbij is. Het maakt het ook moeilijk om te bepalen of het eigenlijk allemaal slecht is. (Zie ook: De consumentenprijsindex: een vriend voor beleggers . )

Het komt neer op

De consensus onder beleidsmakers en economen is dat de dreiging van deflatie alleen een zorg is. En de beperkte hoeveelheid beschikbare gegevens om te bestuderen, samen met de ietwat dubbelzinnige aard van deflatie zelf, zijn slechts een paar van de hindernissen die betrokken zijn bij het bestuderen van de effecten ervan. Het is mogelijk dat, net als een slingerende slinger, een deflatoire omgeving even pauzeert voordat hij de andere kant op slingert. Dit kan de reden zijn waarom er zo'n grote kloof is tussen deflatoire periodes en kan ook verklaren waarom ze tegenwoordig vrijwel onbestaand lijken. Of misschien hebben beleidsmakers gewoon uitstekend werk verricht om de cyclus af te schrikken. Hoe dan ook, het is mogelijk dat enige deflatie een normaal onderdeel van onze economische cyclus is en niet altijd zo slecht is. (Zie ook: Recessie en depressie: ze zijn niet zo slecht .)